Εικόνα
Συντάκτης: Κλέλια Αρμπηλιά / Φωτογραφίες: Georgia Maragopoulou - advart / Eπιμέλεια δημοσίευσης: Γιώργης Φιοράκης
Για πολλούς από εμάς, πριν περίπου μια δεκαετία, η κουζίνα και ο χώρος του Λέιλιμ λέι - Leylim ley στην οδό Βαλτινών τότε, ήταν ένα νέο που συζητιόταν από στόμα σε στόμα. Το εστιατόριο ήταν από τα σημεία πέριξ του Πεδίου του Άρεως, που μας έβγαζε λίγο πιο έξω από τη γειτονιά, για ανατολίτικες γεύσεις. Απέναντι από τις πρασινάδες του πάρκου, με συζητήσεις και μοίρασμα των πιάτων στη μέση, όπως αρέσει άλλωστε στους μεσογειακούς λαούς. Το μοίρασμα λοιπόν, το “μαζί” και η ανάμειξη των γεύσεων και των ανθρώπων, εδώ βρίσκουν διαχρονικά το σημείο τους. To Λέιλιμ λέι - Leylim ley πρόσφατα άλλαξε διεύθυνση και ήρθε λίγο πιο κοντά στη γειτονιά των Εξαρχείων, στη συμβολή της Ιπποκράτους με τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, για να μας προσφέρει γεύσεις από τις κουζίνες της Μεσογείου και της Ανατολής, γεύσεις που θυμίζουν φιλοξενία και “φωνάζουν” νοστιμιά.
Το όνομα του εστιατορίου προέρχεται από το ποίημα του Σαμπαχατίν Αλί (1907- 1948), ενός από τους σημαντικότερους Τούρκους συγγραφείς, κομμουνιστή και διανοούμενου. Το ποίημα «Λέιλιμ λέι» γράφτηκε το 1937 στη νουβέλα "Ses" και μελοποιήθηκε το 1975 από τον Zülfü Livaneli. Πρόκειται για ένα τραγούδι που μιλάει για την αγάπη και τον αγώνα, και μάλιστα έγινε γνωστό στην Ελλάδα από την ερμηνεία της Μαρίας Φαραντούρη και τους στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Οι άνθρωποι, άλλωστε, διαχρονικά ενώνονται και επικοινωνούν μέσω των τεχνών και των γεύσεων.
Εικόνα
Εικόνα
Λέιλιμ λέι - Leylim Ley | Ανατολίτικη κουζίνα
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 116 (τέρμα Ιπποκράτους), Αθήνα
EFOOD - WOLT - FACEBOOK - INSTAGRAM
Γνωρίσαμε τους ανθρώπους που συνεχίζουν με μεράκι και αφοσίωση την ιστορία του εστιατορίου, τον Μουράτ και τον Κιαμίλ. Ο Μουράτ ανέλαβε να κρατήσει το εστιατόριο από το 2016, και ο Κιαμίλ παρέμεινε ο σεφ που βρισκόταν εξ αρχής στην ομάδα άρχισε να μαγειρεύει και να παντρεύει τις κουζίνες των λαών της Τουρκίας και της Ελλάδας,“για τους φίλους μας”. Το πρώτο πράγμα που μας λένε, είναι ότι για εκείνους, οι επισκέπτες του Λέιλιμ Λέι είναι πρώτα από όλα φιλοξενούμενοι και εν δυνάμει φίλοι. Στα τραπέζια του Λέιλιμ λέι - Leylim ley συναντιέται η τουρκική και κουρδική κοινότητα της Αθήνας, εξαρχειώτες, κεντροαθηναίοι, όλοι όσοι αγαπούν την κουζίνα της ανατολής και τα αυθεντικά σημεία της πόλης. Για τους ανθρώπους του εστιατορίου, το να μαγειρεύουν στην Αθήνα υπήρξε και παραμένει ένας τρόπος να ζουν και να επιβιώνουν, και συγχρόνως μαγειρεύουν όπως στο σπίτι τους. Δεν μπαίνουν σε εστιατορικά καλούπια, και το μενού είναι σχετικά μικρό για να είναι όλα φρέσκα, όπως μας μεταφέρουν. Συγχρόνως προσπαθούν να κρατήσουν ισορροπία ανάμεσα στις αυθεντικές γεύσεις και τις διαφορετικές διατροφικές συνήθειες του ανάμεικτου κόσμου τους. Μοιράζονται, γελώντας μαζί μας: “Οι Τούρκοι μας λένε πως τα φαγητά δεν είναι σαν τα τουρκικά, οι Έλληνες τα βρίσκουν καυτερά. ‘Εχουμε φτιάξει τις δικές μας συνταγές, τις αυθεντικές του Λέιλιμ λέι - Leylim ley και αυτές ακριβώς τις αυθεντικές συνταγές είναι που αναζητούν ξανά και ξανά όσοι δοκιμάσουν, κρατώντας το εστιατόριο σε συνεχή ροή. Τέσσερις διαφορετικές κουζίνες, διαφορετικοί γαστρονομικοί πολιτισμοί συνδυάζονται και συναντιούνται στο μενού του. Τουρκικές, κουρδικές, αραβικές και ελληνικές γεύσεις, απίθανα κεμπάπ και μαγειρευτά αλλά και βίγκαν και βετζετέριαν πεντανόστιμες προτάσεις. Τα λιπαρά έχουν ελαφρύνει χρησιμοποιώντας περισσότερο ελαιόλαδο και όχι βούτυρο, και οι κιμάδες είναι ένας δικός τους συνδυασμός από διαφορετικά κρέατα. Η Τουρκία, μας λέει ο Καμίλ “μοιάζει πολύ με την Ελλάδα” έτσι και εκεί οι πρώτες ύλες και τα πιάτα προκύπτουν από τη γεωγραφική θέση. Στην πλευρά του Αιγαίου επικρατούν τα λαδερά, στην κεντρική το κρέας, στη Μαύρη Θάλασσα το ψάρι. Το άλλο κοινό που βρίσκει ο Μουράτ είναι τα “χούγια” μας, το φαγητό στη μέση, οι μεζέδες, το τελευταίο κομμάτι που δεν τρώει κανείς -“της ντροπής” που λέμε εμείς- αλλά και ο τσακωμός για το ποιος θα πληρώσει στο τέλος. “Προσπαθούμε πάντα για το καλύτερο δυνατό, το να τρως εδώ θέλουμε να είναι προσιτό για όλους. Τα φαγητά μας καθαρά, φρέσκα και ποιοτικά”.
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
Πάμε όμως και στα λαχταριστά και μοναδικά πιάτα που καθιέρωσαν το εστιατόριο, ξεκινώντας από τα“ άχαστα” όπως το Χουνκιάρ, με τον πουρέ μελιτζάνας και το μοσχάρι, το κοκκινιστό μοσχαράκι Τας Κεμπάπ (σσ. που έτσι το έλεγαν και οι γιαγιάδες μας), τα κεμπάπ που είναι τα αγαπημένα του κόσμου: Μπεϊτί, Ισκεντέρ, Αλί Ναζίκ και τυλιχτό. Το Ιτσλι Κιοφτέ είναι κεφτέδες από κιμά με πλιγούρι, σαν τα κιούμπε που τρώμε στα αραβικά, τα συριακά και τα λιβανέζικα ή τις κυπριακές “κούπες”. Το Μπαμπαγκανούς Κιοφτέ είναι κολασμένα κεφτεδάκια κοκκινιστά με μελιτζανοσαλάτα και γιαούρτι. Η δική τους σαλάτα ταμπουλέ αρωματίζεται και με ρόκα, και η Αχταρμά είναι η δική τους “πολίτικη”. Στις αλοιφές η μελιτζανοσαλάτα, η Εζμέ Τσεμέν με πέντε τυριά και καρύδι, και το Χούμους είναι ό,τι πρέπει για τις πρώτες βουτιές με πίτες. Στα πολύ νόστιμα χορτοφαγικά πρωταγωνιστεί το Μεϊχανέ Πιλάφι με πλιγούρι, φακές και λαχανικά, και επιλογές πιάτων με ψητά πλευρώτους. Αν θέλεις κάπου να φας αυγά, πέρα από τα συνηθισμένα, για να συνέλθεις από το ξενύχτι ή απλά να γευματίσεις με κάτι γρήγορο και διαφορετικό, τότε τα ποσέ Τσιλμπίρ με σως γιαουρτιού και βουτύρου, και τα Μενεμέν με πιπεριές θα σε χορτάσουν! Προτείνουμε πριν πας, να ρίξεις μια ματιά στο μενού στο σάιτ γιατί είμαστε σίγουροι ότι θα θέλεις να παραγγείλεις όλο τον κατάλογο. Στα μεζεδάκια δίπλα μπορείς να πιεις μια τσικουδιά από την Κρήτη, ένα πιστοποιημένο χύμα βιολογικό κρασί ή μια παγωμένη κλασική ετικέτα μπύρας. Όπως και να τα συνδυάσεις, το σίγουρο είναι ότι θα γευτείς και θα ταξιδέψεις ανάμεσα στους λαούς και τις συνήθειές τους.
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
Δείτε ακόμη
Ο νέος χώρος του Λέιλιμ λέι βρίσκεται στην πολύβουη λεωφόρο Αλεξάνδρας, αφήνοντας πίσω του τη γειτονιά του λόφου του Φινοπούλου στου Γκύζη, που το καθιέρωσε, κρατάει μία οικεία λιτότητα και θυμίζει τα εστιατόρια στην επαρχία και τα ταβερνάκια όπου όλη η ουσία κρατιέται στη γεύση και στο αντάμωμα. Κάθε μεσημέρι τα τραπέζια στρώνονται από την ομάδα που δουλεύει όλη μαζί. Τραπέζια οικεία σε όλους μας, με χάρτινα τραπεζομάντηλα και πίσω από τον πάγκο να βρίσκονται το κύμινο, το σκόρδο, οι κιμάδες, οι μελιτζάνες και φυσικά τραγούδια τούρκικα που μπλέκονται αρμονικά σ’ ένα νόστιμο αφήγημα. Το απλό και σαν παλιό μαγειρείο περιβάλλον, μοιάζει να ενώνει την παλιά Αθήνα με τη νέα, με τους ανθρώπους που έγιναν κομμάτι της, εξόριστοι από πατρίδες που αναπολούν, και ντόπιοι σε αυτές που τους δέχτηκαν. Στη γειτονιά που ανέκαθεν συναντιούνται οι πολιτισμοί, οι άνθρωποι και οι ιδέες, αλίμονο αν δεν μπλεκόντουσαν και οι γεύσεις. Ταξίδεψε και γνώρισε τις γεύσεις της Ανατολής, με θέα την Αθήνα.
Συντάκτης: Κλέλια Αρμπηλιά / Φωτογραφίες: Georgia Maragopoulou - advart / Eπιμέλεια δημοσίευσης: Γιώργης Φιοράκης
